Gilbert, 57
"Ze doen wat nodig is en gaan uit van wat ík wil"
Fijn en vrij leven. Dat is wat Gilbert (56) wil. En dat lúkt hem ook. De ondersteuning die hij krijgt vanwege zijn licht verstandelijke beperking remt hem daarbij niet. Sterker nog: zijn begeleiders van Gewoon Wonen, een onderdeel van Linc naar Zorg, stellen zijn wensen centraal. “Ze laten me zijn wie ik ben en geven mij de regie.”
Gilbert houdt van het goede leven; van vrolijke muziek, een biertje in de hand en een mooie vrouw aan de arm. Het liefst lacht hij, feest hij. Dat was al zo op Curaçao, waar hij geboren en opgegroeid is. En het is altijd zo gebleven. Toen hij als jonge man van het ene naar het andere Caribische eiland reisde. Maar ook nu hij al weer een jaar of veertien in Nederland is.
Naar de Afsluitdijk
Natuurlijk zijn er ook wel eens minder leuke dingen. Maar niets slaat hem uit het veld. Niet dat hij even op het verkeerde pad kwam en een tijd in de cel zat (“voordat ik naar Nederland kwam hoor”). Niet dat sommige van zijn kinderen geen contact met hem willen. En niet dat hij na een brommerongeluk altijd pijn zal houden in zijn rechterarm. “Omdat ik mijn arm niet goed kan gebruiken, kan ik niet werken”, zegt hij. “Ik wil dat wel, maar het lukt niet.” Gilbert heeft een IQ van ongeveer 65 en moeite om stress of emotie te reguleren. Voor mensen met zijn soort verstandelijke beperking zijn er best banen. Maar daarvoor is vaak lichamelijke arbeid nodig, zoals tillen of graven. “En dat ga ik nooit meer kunnen, zeggen de artsen. Dus ben ik afgekeurd en veel thuis.”
In zijn flatwoning krijgt hij enkele uren per dag een begeleider van Gewoon Wonen over de vloer. Niet altijd dezelfde. “Ik heb er vier. Twee komen het meest, maar ik mag ze allemaal graag. Ze zijn goed voor mij. Soms nemen ze me bijvoorbeeld mee op een uitje. Laatst reed één van hen me naar de Afsluitdijk, omdat ik die zo graag wilde zien. Dat was fantastisch!”
Boosheid voorkomen
De begeleiders helpen Gilbert verder met dingen die hij moeilijk vindt, maar die hij wel wil of moet doen. Koken bijvoorbeeld. En zijn brieven lezen, mailtjes beantwoorden of telefoontjes plegen om afspraken te maken met officiële instanties. “Nederlands is niet mijn eerste taal”, verklaart Gilbert. “Lezen en schrijven vind ik lastig. En ik kan veel zeggen en begrijpen. Maar niet alles.”
Vandaar ook dat er altijd een begeleider meegaat als hij naar de tandarts moet – of naar het ziekenhuis om zijn arm te laten controleren. Die begeleider brengt hem dan en zorgt dat iedereen elkaar begrijpt. Dit voorkomt ook dat Gilbert gefrustreerd raakt doordat hij niet alles snapt of duidelijk kan maken. Die frustratie kan leiden tot boosheid, een emotie waar hij vaak moeilijk uitkomt. Al gaat dat wel steeds beter."
Boosheid voorkomen
De begeleiders helpen Gilbert verder met dingen die hij moeilijk vindt, maar die hij wel wil of moet doen. Koken bijvoorbeeld. En zijn brieven lezen, mailtjes beantwoorden of telefoontjes plegen om afspraken te maken met officiële instanties. “Nederlands is niet mijn eerste taal”, verklaart Gilbert. “Lezen en schrijven vind ik lastig. En ik kan veel zeggen en begrijpen. Maar niet alles.”
Vandaar ook dat er altijd een begeleider meegaat als hij naar de tandarts moet – of naar het ziekenhuis om zijn arm te laten controleren. Die begeleider brengt hem dan en zorgt dat iedereen elkaar begrijpt. Dit voorkomt ook dat Gilbert gefrustreerd raakt doordat hij niet alles snapt of duidelijk kan maken. Die frustratie kan leiden tot boosheid, een emotie waar hij vaak moeilijk uitkomt. Al gaat dat wel steeds beter."
"Ik kan mijn begeleiders altijd bellen"
Dat dit steeds beter gaat, komt mede door zijn begeleiding, vertelt hij. “Ze keuren het niet af als ik boos ben waar zij bij zijn. Ze vertrekken niet. Ze wachten gewoon. En daarna praten we erover – iets wat ik vroeger nooit deed. Dan leg ik uit wat ik voelde. En zeg ik: ‘Sorry, ik was niet boos op jou’. Ik voel ook steeds beter aan wanneer ik boos word. En het lukt me vaker om dat te voorkomen!”
Dochter uit Curaçao
Dé manier om boosheid te voorkomen? “Mens Erger Je Niet”, zegt Gilbert. “Ik heb geleerd om te zeggen dat ik even wil stoppen met praten en dat spel wil doen. Want daar word ik rustig en blij van. Als we tenminste de spelregels volgen die ik ken van Curaçao. Die maken het leuker.” Dus speelt hij geregeld Mens Erger Je Niet met zijn begeleiders. Soms wel een uur, het ene na het andere potje.
Gilbert vindt het belangrijk dat hij met zijn emoties leert omgaan. En dat ook zijn Nederlands beter wordt. Daarom volgt hij nu een taalcursus, waar zijn begeleiders hem bij helpen. “Ik vind die dingen niet alleen voor mijzelf belangrijk”, zegt Gilbert. “Ik wil ook mijn dochter het goede voorbeeld geven. Zij is vorige maand uit Curaçao gekomen en woont nu bij mij. Ze is 18, heeft het moeilijk, heeft nare dingen meegemaakt. Ik wil er voor haar zijn.”
Dochter uit Curaçao
Dé manier om boosheid te voorkomen? “Mens Erger Je Niet”, zegt Gilbert. “Ik heb geleerd om te zeggen dat ik even wil stoppen met praten en dat spel wil doen. Want daar word ik rustig en blij van. Als we tenminste de spelregels volgen die ik ken van Curaçao. Die maken het leuker.” Dus speelt hij geregeld Mens Erger Je Niet met zijn begeleiders. Soms wel een uur, het ene na het andere potje.
Gilbert vindt het belangrijk dat hij met zijn emoties leert omgaan. En dat ook zijn Nederlands beter wordt. Daarom volgt hij nu een taalcursus, waar zijn begeleiders hem bij helpen. “Ik vind die dingen niet alleen voor mijzelf belangrijk”, zegt Gilbert. “Ik wil ook mijn dochter het goede voorbeeld geven. Zij is vorige maand uit Curaçao gekomen en woont nu bij mij. Ze is 18, heeft het moeilijk, heeft nare dingen meegemaakt. Ik wil er voor haar zijn.”
Zijn dochter heeft ook een licht verstandelijke beperking. “De mensen van Gewoon Wonen helpen haar nu om de juiste hulp te krijgen. En ik zie dat het steeds een beetje beter met haar gaat. De laatste tijd is ze blijer. Ze zingt en danst als ze thuis is. Heel fijn om te zien.” Hij weet nog niet of ze bij hem blijft wonen. “Maar als dat zo is, dan moet ik groter gaan wonen. Want daar is deze flat te klein voor.”
Fijner dan spullen krijgen
“Voor mij alleen is mijn woning groot genoeg. En de omgeving is kalm. Ik woon hier al jaren fijn, maar soms is er gedoe met de buren.” Hij vertelt hoe een buurman lange tijd zijn deur bekraste en bekladde, andere buren tegen hem opzette en zelfs de politie bij hem langs stuurde. “Hij wilde mij echt weg hebben. Ik weet niet waarom. Misschien vond hij dat ik mijn muziek te hard aan had. Maar hij zocht ruzie.”
Fijner dan spullen krijgen
“Voor mij alleen is mijn woning groot genoeg. En de omgeving is kalm. Ik woon hier al jaren fijn, maar soms is er gedoe met de buren.” Hij vertelt hoe een buurman lange tijd zijn deur bekraste en bekladde, andere buren tegen hem opzette en zelfs de politie bij hem langs stuurde. “Hij wilde mij echt weg hebben. Ik weet niet waarom. Misschien vond hij dat ik mijn muziek te hard aan had. Maar hij zocht ruzie.”
"Ze zijn er altijd voor me"
Zijn begeleiders hielpen hem om met deze ruzie om te gaan.. Zo besloot hij op hun advies om de discussie te mijden. Om niets meer te zeggen als de buurman boos tegen hem deed. En om al het contact via zijn begeleiders te laten verlopen. Dat verlaagde de spanning. En toen de woningbouwcorporatie en een wijkconsulent de buurman aanspraken op zijn gedrag, stopte ook dat. “Het gaat nu goed”, zegt Gilbert tevreden.
Hij vindt het fijn om ondersteuning te krijgen bij dit soort situaties. En om te weten dat die op elk moment van de dag beschikbaar is. “Ze doen wat nodig is”, zegt Gilbert. “En gaan uit van wat ík wil.” Hij geeft de hulp bij de burenruzie als voorbeeld. Maar ook de aanschaf van een tv. En een uitje naar de Afsluitdijk, die hij heel graag wilde zien. “Ik heb niet de hele dag ondersteuning thuis. Maar ik kan mijn begeleiders wel altijd bellen. Of zonder afspraak naar hun kantoor toe, hier dichtbij, bijvoorbeeld als ik een brief moet beantwoorden. Ook dan helpen ze me snel. Ze zijn er altijd voor me!”
Hij vindt het fijn om ondersteuning te krijgen bij dit soort situaties. En om te weten dat die op elk moment van de dag beschikbaar is. “Ze doen wat nodig is”, zegt Gilbert. “En gaan uit van wat ík wil.” Hij geeft de hulp bij de burenruzie als voorbeeld. Maar ook de aanschaf van een tv. En een uitje naar de Afsluitdijk, die hij heel graag wilde zien. “Ik heb niet de hele dag ondersteuning thuis. Maar ik kan mijn begeleiders wel altijd bellen. Of zonder afspraak naar hun kantoor toe, hier dichtbij, bijvoorbeeld als ik een brief moet beantwoorden. Ook dan helpen ze me snel. Ze zijn er altijd voor me!”
Heb je een vraag of wil je iets met ons bespreken? Laat ons je terugbellen of mailen.