Stefan heeft een plan. “Ik wil verhuizen. Naar een buurt met minder junks op straat. Het liefst binnen Den Bosch, naar West, waar ik ben opgegroeid. En naar een huis met een balkon of tuin.” Dat laatste wil hij vooral voor zijn zwarte labrador. “Die houdt van ‘buiten’, maar begint oud te worden en heeft artrose, dus steeds meer last van zijn botten. Hoe minder trappen hij loopt, hoe beter. Dit zijn z’n laatste jaren. Ik wil dat hij daarin het best mogelijke leven leidt. Met zo min mogelijk pijn.”

Laat thuiskomen
“Ik vind het fijn om met een hond te wonen”, zegt Stefan. “Vanwege het gezelschap. En omdat Sky naar me toekomt als ik over de zeik ben. Dan kalmeert hij me. Hij is geen officiële hulphond, maar helpt me wel.” Stefan kan snel boos worden en vindt het moeilijk zijn woede te bedwingen. Dat hoort bij zijn verstandelijke beperking. “Ik sla niet, maar kan wel behoorlijk schelden. Bijvoorbeeld als je me belazert. Als je iemand lastigvalt van wie ik hou. Of als je me behandelt als een kleuter die niet zelf kan kiezen.”

Stefan leeft behoorlijk zelfstandig en wil dat graag zo houden. Begeleid wonen is niets voor hem. Hij heeft dit wel jarenlang gedaan, maar trok het slecht. De strenge regels en constante aanwezigheid van begeleiders maakten hem steeds pissiger. “Het voelde alsof ik gevangen zat. ‘Wanneer komen de tralies?’, vroeg ik wel eens. Er mocht van alles niet. Na een bepaalde tijd thuiskomen, bijvoorbeeld. Of meer dan een paar minuten in de entreehal zijn. Brak je die regels, dan kreeg je meteen commentaar.”

Nooit direct ‘nee’
Op een dag stond een medebewoner in de entreehal op zijn taxi te wachten. “Ik zag hoe een begeleider hem wegstuurde om hij er te lang stond. Die medebewoner had moeite met praten, dus ben ik erbij komen staan. En heb ik de begeleider heel duidelijk gemaakt wat ik vond van zijn gedrag. ‘Wie betaalt jou nu eigenlijk?’, vroeg ik. ‘Waar komt jouw salaris vandaan? Van óns geld! Jij werkt voor ons. Daar hoor je naar te handelen.’ En ik vind dat ook echt, al weet ik dat weinig organisaties er op die manier naar kijken.”
Bij Gewoon Wonen kijken ze er wél zo naar, weet Stefan. “Als cliënten kiezen we bijvoorbeeld onze eigen begeleiders. Die zijn 24/7 beschikbaar, maar wij beslissen hoe vaak we hen zien. Zo krijg ik twee keer per week een uur iemand op bezoek. Tenzij ik geen tijd of zin heb. Dan bellen we.” Begeleiders zijn er niet om te controleren of hij zich wel aan de regels houdt. “Ze vragen me hoe het gaat. Ze helpen me met het lezen en schrijven van brieven. En als ik iets anders wil, kijken ze wat mogelijk is. Ze zeggen nooit direct ‘nee’.”